Hij slaapt al in een dynamische ligorthese en toch draait hij nu uit z’n zitorthese. Wil jij eens gaan kijken of je nog iets kunt doen? Want in het zitten kunnen we nu niks doen.

 

Ik kom voor een second opinion bij een jongen met een spastische tetraparese die in een zitorthese zit en in een dynamische ligorthese slaapt. Eerst ging het goed met de zitorthese, maar het laatste jaar draait hij met z’n bovenlichaam uit de orthese. Orthesemakers vertellen me geregeld dat ze veel kunnen qua steun, maar dat rotatie van het lichaam eigenlijk in een zitorthese niet aan te pakken. Tenzij je met riempjes aan de slag gaat.

Bij de familie check ik of de dynamische ligorthese nog wel gebruikt wordt en of hij echt evenveel uren op links als rechts ligt. Ja, ze gebruiken ook de boekensteunen en hij slaapt om en om een hele nacht op links of rechts. Oke, dat kan het dus niet zijn.

Als ik het even niet weet, vraag ik vaak of ik het mag zien. Er zijn altijd dingen die je dan opvallen die je in een gesprek niet had kunnen bedenken. Dan blijkt dat hij op links met het bovenlichaam doorgedraaid naar buikligging ligt, terwijl zijn onderlichaam in 90 graden zijligging ligt. Op de rechterzijde ligt hij met zijn romp in 30 graden en de benen in 60 graden zijligging. Doordat, om allerlei begrijpelijke redenen, de ligorthese niet meer gebruikt wordt als voorgeschreven, is er een draai in het lichaam ontstaan. In de zitorthese draait hij met zijn rechterschouder naar voren uit de zitorthese.

 

Kijk naar de lighouding. Waar moet je dan op letten?

  • Kijk naar symmetrie in alle lighoudingen. Trek een denkbeeldige lijn van neus – borstbeen – navel – schaambeen – tussen knieën en tussen voeten. Liggen schoudergordel, bekkengordel en de benen evenwijdig aan elkaar? En liggen ze in dezelfde hoek tov de onderlaag? Dus zowel de romp als het bekken als de benen in 30, 60 of 90 graden zijligging?
  • Kijk naar stabiliteit in de lighouding. Stel dat de spiertonus daalt, blijft hij/zij dan op dezelfde manier liggen of is de symmetrie dan verdwenen?
  • Kijk naar ontspanning. Voel spieren in armen en benen en voel of ze ontspannen zijn. Ontspanning is heel belangrijk om verbetering te bereiken.